فنر پیچشی چیست؟
این فنر وضعیت دورانی دارد که دو شاخک نیز دارد.
در صورتی که این دو شاخک به هم نزدیک شوند فنر جمع می شود
وقتی رها کنیم به شکل اولیه بر می گردند.
با این کار در واقع ضحامت خارجی فنر تنگ تر خواهد شد و میزان حلقه های فنر افزایش می یابد.
در واقع به فنر در مسیر چرخش فشار وارد میشود و فنر فشار وارد می کند تا به شکل اول برگردد.
برای نمونه این فنرها در لوازمی مانند انبرهای باغبانی و یا قند شکن ها استفاده می شوند.
زمانی که انبر را می بندیم فنر سبب میشود دسته های انبر از هم باز شود.
نمونه عامیلنه آن در کلیپس مو است.
با باز کردن کلیپس و گذاشتن آن روی مو و رها کردنش فنر کلیپس را در حالت بسته روی موها قرار می دهد.
ساختار فنر پیچشی
فنر پیچشی معمولا با چرخیدن حول اهرم طولشان تغییر شکل می دهد
به شکل میله یا تسمه ای است در اتوموبیل هایی مانند فولکس واگن کاربرد دارند.
این فنر هم با ضخامت خارجی رابطه معکوسی و با افزایش قطر خارجی فنر قدرت آن کاهش می یابد.
نکته اساسی در این مدل فنر این هست که:
روش کارکرد فنر هموراه باید در مسیر جمع شدن و کاهش ضخامت خارجی باشد
در غیر این صورت فنر پس از مدتی خراب خواهد شد.
برای همین در این مدل فنر چپ پیچ بودن و یا راست پیچ بودن فنر حائز اهمیت می باشد و باید به آن توجه کرد.
از طرف دیگر باید به ضخامت داخلی فنر نیز توجه کرد زیرا در صورت عدم توجه در این مورد پس از اینکه فنر پیچشی روی کار استفاده شود و تحت فشار پیچشی قرار گیرد از آنجایی که ضخامت خارجی کاهش پیدا می کند درصورتی که فضای کافی نباشد فنر قادر نیست درست کار کند و زاویه های شاخک های فنر تغییر کرده و خراب می شوند.
بنابراین هرچه قطر داخلی این فنر لق تر باشد بهتر است به ویژه در مواردی که فنر روی شفت قرار میگیرد.
نحوه کارکرد فنر پیچشی
این نوع فنرها یک بدنه اصلی در وسط و دو شاخک دارند و روش عملکرد آنها به صورتی است که مرکز اصلی دستگاه را ( چه ساده چه پیچیده ) توسط بدنه اصلی در محل خود ثابت حفظ ممی کند و پایه ها را حول محور اصلی می چرخاند.
از ایرادات فنر پیچشی این است که برای نرم کار کردن فنر باید طول فنر بلند انتخاب شود.
بنابراین گشتاور زیادی در تکیه گاه فنر به وجود می آید و به کف سازی نیرومندی احتیاج دارد.
توجه داشته باشید که :
در حین کارکرد، احتمال دارد برخی اوقات ابعاد فنرهای پیچشی شامل تغییراتی شوند.
این تغییر ابعاد باید در حین طراحی فنر لحاظ شود تا با محیطی که در آن به کار گرفته میشود، متناسب باشد.
تغییرات سایز فنر
غالبا سایز فنرهایی که در مسیر موافق پیچش عمل می کنند 3 مدل تغییر را می پذیرند که به صورت زیر است:
• بیشتر شدن میزان حلقه های فنر که به عبارتی با هر گردش 360 درجه در هر کدام از شاخک ها یک حلقه و گام به تعداد تمامی حلقه های موجود افزوده می شود .
• بیشتر شدن طول فنر، به عبارتی با هر بار گردش 360 درجه هر کدام از شاخک ها اندازه طولی فنر به نسبت ضخامت مفتول
بیشتر می شود.
• کم شدن قطر میانگین حلقه اصلی فنر، به عبارتی نسبت به بیشتر شدن میزان حلقه ها، ضخامت متوسط حلقه کم می شود.
انواع فنر پیچشی
فنر پیچشی نیز چند نوع دارد که هر یک از انواع آن ها کاربرد مختلفی دارند، در ادامه به شرح انواع فنرهای پیچشی می پردازیم:
فنر پیچشی ساده
این مدل فنر خود شامل دو نوع فنر پیچشی کیپ و فنر پیچشی گام دار می شود که باتوجه به نوع فعالیت طراحی می شود:
فنر پیچشی کیپ
فنر پیچشی گام دار
اصطکاک بین حلقه های فنر در نوع فنر پیچشی گامدار حذف می شود .
فنرهای پیچشی دوقلو
فنر پیچشی دوقلو شامل دو ست حلقه می باشند.
این دو ست حلقه به یکدیگر وصلند و به صورت موازی کار می کنند.
گشتاور تمامی فنر دوقلو کل گشتاور اعمالی از سمت هر ست است.
این مدل فنر پیچشی کاربردهای بسیار زیادی دارد برای مثال:
فنر های استفاده شده در قلابهای جرثقیل و یا فنر قفل های درب خودرو از نوع فنر پیچشی دوقلو هستند.
کاربرد انواع فنر پیچشی
فنر بندی معمولی در ماشین ها
استفاده در لولای در
قابل استفاده در انواع گیره ها
اهرم بازگشت
ساختار های تعادلی انواع محور های طولی و عرضی ، پانارد و ضد غلتش
اهرم ضد غلتش که برخی به ان موج گیر می گویند.
زمانی که اتوموبیل در حال پیچیدن است به علت نیروی گریز از وسط چرخ های بیرون پیچ به فرو رفتن در زمین و چرخ های درون پیچ به بلند شدن از زمین گرایش پیدا می کنند. یک طرف میله ضد غلتش به یک طبق و طرف دیگر ان با میله ی نمظیم شدنی بر طبق دیگر متصل می شود. مرکز میله توسط بوش به زیر شاسی طوری متصل می شود که زمانی که چرخ پیچ از روی زمین بلند می شود امکان چرخش را به ان بدهد. در این میله نیروی پتانسیل نگهداری می شود و با بلند شدن میله مخالفت می کند.
این انرژی افزایش دهنده که باعث مقاومت پیچشی در میله ی ضد غلتش می شود.
در سمت دیگر ان نیروی کاهنده تولید می کند و بدنه را که گرایش نزدیک شدن به زمین را دارد از زمین بلند می کند.
نکات اساسی در طراحی فنر پیچشی
مسائلی که باید در حین طراحی فنر لحاظ شوند، عبارتند از:
همانطور که بیان کردیم در حین کارکرد، ضخامت فنری که روی یک اهرم یا در یک لوله قرار می گیرد تغییر می کند و معمولا کاهش می یابد.
این کاهش ابعاد در کارکرد فنر بسیار مهم است و باید آن را در حین طراحی لحاظ کرد.
در صورتی که میان قطر داخلی فنر و میله به اندازه کافی لقی نباشد، سبب می شود بدنه فنر روی میله قفل شود و شکل شاخک ها تغییر کند.
بیشتر شدن طول بدنه فنر را نیز باید برای ایجاد لقی لازم لحاظ کرد.
در غیر این صورت شرایط مثل بالا با کاهش ضخامت فنر اتفاق می افتد که بنابراین باعث کاهش کارکرد فنر و واماندگی آن خواهد شد.
در مجموع وجود لقی لازم میان قطر داخلی فنر و میله و همچنین طول بدنه و محل استفاده آن بسیار مهم است.
فنرهای پیچشی عکس فنر فشاری و فنر کششی در حین خم شدن تنش بیشتری را متحمل می شوند.
در مجموع در فنرهای پیچشی، باید کشش اولیه میان حلقه ها حذف شود تا بتواند نیروی پیچشی موردنیاز را ایجاد کند.
دیدگاهتان را بنویسید